TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) KATALOĞ, YÜKSEKÖĞRETİM VE ÖĞRENCİLER İÇİN ÖNEMİ
Yükseköğretim alanında yeterlilik, bir yükseköğretim derecesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bilebileceği, neleri yapabileceği ve nelere yetkin olabileceğini ifade eder. Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ), Avrupa Birliği tarafından 2000 yılında yayınlanan Lizbon Stratejisi hedefleri ve ülkemizin 2001 yılında dahil olduğu Bologna Süreci hedeflerine yönelik olarak, Türk yükseköğretim kurumlarında şeffaflık, tanınma ve hareketliliği artırmak amacıyla yürütülen çalışmaların yapılandırıldığı bir sistemdir.
Öğrencilerimiz TYYÇ - Program Yeterlilikleri Matrisi ile öğrenme sonuçlarına odaklanarak mezun oldukları programdan bilgi, beceri ve yetkinlik kategorilerinde edinecekleri kazanımlarını incelerken, alacakları her dersin programa katkısının ilişkilendirildiği Ders- Program Yeterlilikleri Matrisi ile ders bazındaki kazanımlarını irdeleyebilirler ve Lisans Derece Programına İlişkin Bilgiler ile kabul, kayıt ve mezuniyet koşulları, ölçme-değerlendirme, bir üst dereceye geçiş ve istihdam olanakları hakkında özet bilgilere erişebilirler.
TYYÇ'nin Yükseköğretim için Önemi
• Düzeyler arasında öğrenme çıktılarına dayalı açık tanımlamalar sunar;
• Yeterliliklerin amaç ve çıktılarını açık hale getirir;
• Farklı yeterliliklerin bir bütün sistem içerisinde birbirleri ile ilişkilendirilebilmelerini sağlar;
• Bu sayede düzeyler arasında ilerlemeyi ve geçişi sağlar;
• Paydaşların katılımı ile kabul edilmiş, eğitime rehberlik eden ulusal çağdaş bir çerçeve sunar;
• Mevcut yeterliliklerin anlaşılması, düzenlenmesi ve geliştirilmesine olanak sağlar;
• Yeni yeterliliklerin tasarlanabilmesi için bir içerik sunar;
• Yeterliliklerin reformunu kolaylaştırır;
• Değişen toplumsal ihtiyaçlara uygun yeni yeterliliklerin geliştirilmesine yardımcı olur;
• Yeterliliklerin vatandaşlar, işverenler ve toplumun bütün üyeleri için rollerini ve yararlarını gösterir;
• Yeterlilikler ve tanınma ve hareketlilik arasındaki farklı ulusal roller ve ilişkileri açıklar;
• Ulusal ve uluslararası düzeyde vatandaşların ve işverenlerin bilincini yükseltir;
• Ülke dışında yükseköğretimin tanınmasını ve cazibesini arttırır.
TYYÇ'nin Öğrenciler İçin Önemi
• Öğrencilerin eğitim programlarını ve derslerini bilinçli seçmelerine yardımcı olur;
• Öğrenciler bu dersleri başarı ile tamamladıklarında hangi yeterliliklere sahip olacaklarını önceden bilirler;
• Öğrencilerin öğrenim programları dışındaki aktivitelerinde öğreneceklerinin anlaşılır olmasına yardım eder;
• Öğrenci hareketliliği için engelleri azaltır ve yaşam boyu öğrenimi teşvik eder;
• Eğitim-öğretim düzeyleri arasında yatay ve dikey geçişleri anlaşılabilir hale getirir;
• Ara yeterlilikler dâhil bütün yükseköğretim yeterliliklerinin ve kredi aralıklarının kapsamlı bir listesini sağlar;
• Böylece öğrenenlere yardım eder, onları destekler ve onlara yönelik bütün eğitim fırsatlarını açıklar.
TYYÇ Düzeyleri Yeterlilik Profilleri
1. Lisans programları içerisinde veya lisans programları ile ilişkilendirilmiş bilgi ağırlıklı önlisans eğitim ve öğretim programları
2. Lisans programları içerisinde veya lisans programları ile ilişkilendirilmiş uygulama ağırlıklı önlisans eğitim ve öğretim programları
3. Meslek yüksekokulları uygulama ağırlıklı önlisans eğitim ve öğretim programları
4. Bilgi ağırlıklı lisans programları
5. Uygulama ağırlıklı lisans programları
6. Bilgi ağırlıklı tezli veya tezsiz yükseklisans programları
7. Uygulama ağırlıklı tezli veya tezsiz yükseklisans programları
8. Doktora programları